Overzicht (mutaties in) decentralisatie- en integratie-uitkeringen gemeentefonds
Decentralisatie- uitkeringen en taakmutaties
DU Gezond in de Stad
In het actieprogramma Kansrijke Start van 12 september 2018 heeft de Minister van VWS aangegeven dat via een decentralisatie-uitkering middelen beschikbaar gesteld worden aan GIDS-gemeenten (Gezond in de stad) die een lokale coalitie willen vormen rondom de eerste 1000 dagen van kinderen. Arnhem ontvangt voor de jaren 2019, 2020 en 2021 een jaarlijks bedrag van € 44.000.
Voor een gezonde en veilige start van kinderen zijn de eerste 1000 dagen cruciaal. Met het landelijke actieprogramma Kansrijke Start stimuleert de rijksoverheid dat partijen rondom die eerste 1000 dagen van een kind lokaal de handen ineen slaan om meer kinderen een goede kans te bieden om gezond en veilig op te groeien. Via de DU Gezond in de Stad stelt het Rijk extra middelen beschikbaar voor het vormen van lokale coalities. De verantwoordelijkheid voor het opzetten van een dergelijke coalitie legt het Rijk bij gemeenten. Ook gemeente Arnhem wil een lokale coalitie realiseren, waarin partners - gemeenten, zorgverzekeraar en zorgprofessionals rondom de eerste 1000 dagen van een kind - afspraken maken om door goede samenwerking kwetsbare gezinnen effectief te ondersteunen, zodat meer kinderen een kansrijke start krijgen. Ingezet wordt op het vroegtijdig signaleren van risico's en het tijdig inzetten van passende ondersteuning.
DU Actieprogramma Dak- en thuisloze jongeren
De belangrijkste actie uit het Actieprogramma Dak- en thuisloze jongeren 2019 - 2021 betreft de
organisatie van '100% ambitie pilots' in 13 gemeenten. Hierover is in het Actieprogramma het
volgende opgenomen: 'Een aantal gemeenten dagen we, in afstemming met de partijen van
Aanpak 16-27, uit om met ondersteuning vanuit het Actieprogramma het aantal dak- en thuisloze
jongeren in de eigen gemeente met 100% te verminderen door middel van een aanpak op alle
levensgebieden. Elke pilot ontvangt in totaal € 125.000, verspreid over 2,5 jaar. Doel van de pilots is dat de 'nieuwe werkwijze' die gemeenten gedurende de pilots ontwikkelen gaandeweg steeds meer wordt geborgd
in de eigen werkwijze. Arnhem ontvangt in 2019 € 93.000, in 2020 € 12.000 en in 2021 € 20.000. Met deze middelen wordt een projectleider bij Interpactum ingehuurd. Hiermee is er ook aandacht voor de problematiek rondom de zwerfjongeren rondom Pactum en het Jonahuis.
DU Veilige Steden
Diverse gemeenten, waaronder Arnhem, participeren in het programma Veilige Steden van het Ministerie van OCW. Het programma richt zich op het vergroten van het gevoel van veiligheid van vrouwen in de publieke ruimte. Specifiek op het tegengaan van seksuele intimidatie en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Voor de lokale uitvoering is subsidie gevraagd en ontvangen ter hoogte van €26.000. Lokaal is dit vertaald in een aanpak voor de jaren 2020 t/m 2022. De aanpak is beschreven in de raadsbrief dd 24 maart 2020. De gemeente Arnhem heeft eenzelfde bedrag als cofinanciering ingebracht en zal waar nodig zich inspannen om extra middelen in te zetten om de ambities te realiseren.
DU LHBTI-emancipatiebeleid
Regenboogsteden zetten zich in voor de gezamenlijke doelstelling de veiligheid, weerbaarheid en sociale acceptatie van LHBTI (Lesbische vrouwen, Homoseksuele mannen, Biseksuelen, Transgenderpersonen en intersekse personen) verder te bevorderen. Over de periode 2019 tot en met 2022 ontvangen in totaal 54 gemeenten een bijdrage voor de samenhangende aanpak van de Regenboogsteden voor lokaal LHBTI-beleid.
Voor de uitvoering van de nieuwe Regenboogagenda 2020-2022 zijn de Rijksmiddelen, € 20.000 per jaar, nodig. Dit wordt ook vermeld in de Regenboogagenda 2020-2022, zoals die recent naar de raad is doorgestuurd.
DU Versterking arbeidsmarktregio's
In de meicirculaire 2020 is bekend gemaakt dat Arnhem, als centrumgemeente voor onze arbeidsmarktregio, middelen ontvangt ten behoeve van de versterking van de arbeidsmarktregio (bijna 4 ton per jaar). De uitkering heeft als doel om de regiefunctie van de centrumgemeente voor de samenwerking en de gezamenlijke publieke werkgeversdienstverlening in de arbeidsmarktregio’s duurzaam te ondersteunen en versterken. De centrumgemeente van een arbeidsmarktregio treedt op als regievoerder en is de ontvanger van de decentralisatie-uitkering. Regievoeren houdt in: initiator zijn van de samenwerking in de arbeidsmarktregio en het faciliteren van de organisatie en de inrichting daarvan. Binnen onze arbeidsmarktregio willen we het budget onder andere inzetten voor de bekostiging van de regionale secretaris. Daarnaast is het de wens om meer beleidscapaciteit in te zetten op regionale samenwerking. Hierover zal afstemming zijn met onze partners.
IU Inburgering
Per 1 juli 2021 treedt de Wet Inburgering in werking. Zowel de incidentele bijdrage in de invoeringskosten als de structurele bijdrage in de uitvoeringskosten wordt verstrekt via een integratie-uitkering. De benodigde middelen voor de kosten van inburgeringsvoorzieningen worden verstrekt via een specifieke uitkering van het Ministerie van SZW. Vanuit SBR en W&I wordt gewerkt aan de uitvoering van het actieplan nieuwkomers 'Meedoen en Thuis voelen' (d.d. 1 oktober 2019). Met het actieplan maken we een start in de verbetering van onze aanpak op nieuwkomers, hierbij maken we gebruik van de wijzigingen Wet Inburgering die per 1 juli 2021 ingaan.
IU Beschermd wonen: uitname psychische stoornis naar WLZ
De integratie-uitkering Beschermd Wonen wordt vanaf 2021 voor Arnhem met ruim € 20 miljoen verlaagd, vanwege de openstelling van de Wet langdurige zorg (Wlz) voor mensen met een psychische stoornis. Naar verwachting zullen landelijk 8.500 cliënten met een psychische stoornis een Wlz-indicatie krijgen. Vanaf 2021 krijgen zij dan de zorg vanuit de Wlz in plaats van de Wmo. De uitname wordt verrekend met het beleidsveld, omdat daar minder kosten worden gerealiseerd.
Ambulantisering in de Ggz (extra middelen IU Beschermd Wonen en taakmutatie via algemene uitkering)
Op 5 juni 2019 is op de Algemene Ledenvergadering van de VNG ingestemd met het hoofdlijnenakkoord GGZ. In het hoofdlijnenakkoord GGZ wordt ingezet op ambulantisering van de zorg. Dit leidt tot een groter beroep op zorg en begeleiding in het gemeentelijke domein. Het kabinet stelt financiële middelen beschikbaar voor het realiseren van de ambities uit het hoofdlijnenakkoord. Voor Arnhem komt dit neer op € 2 mln in 2020, € 2,5 mln in 2021 en € 3 mln vanaf 2022 als extra middelen in de IU Beschermd Wonen en via de algemene uitkering ontvangt Arnhem in 2020 € 170.000 en dit loopt in de jaren daarna op naar € 246.000 vanaf 2022.
In het hoofdlijnenakkoord GGZ wordt ingezet op ambulantisering van de zorg. Dit leidt tot een groter beroep op zorg en begeleiding in het gemeentelijke domein. Omdat meer mensen met (ernstige) psychische problemen eerder thuis komen te wonen is het noodzakelijk dat de zorg en ondersteuning op wijkniveau goed geborgd is, zodat persoonlijk leed en overlast zoveel mogelijk voorkomen worden. De extra middelen zijn nodig voor het kunnen opvangen van de verwachte extra kosten van de zorg op dit terrein. Er worden diverse concrete projecten en trajecten ingericht om de zorg en ondersteuning te regelen.
Taakmutatie Invoering verplichte Ggz
Met ingang van 1 januari 2020 treedt de Wet verplichte GGZ in werking. Deze wet vervangt de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen en regelt de rechten van mensen die te maken hebben met verplichte zorg in de GGZ. In de septembercirculaire 2019 is aanvullend op de meicirculaire voor de gemeentelijke taken en bijbehorende kosten die volgen uit de Wet verplichte GGZ vanaf 2020 structureel € 20 miljoen toegevoegd aan het gemeentefonds. Arnhem ontvangt € 25.000 vanaf 2020. Met deze middelen kunnen de kosten in het beleidsveld gedekt worden.
Taakmutatie Bbz levensvatbaarheidsonderzoeken
Met ingang van 1 januari 2020 wordt de financieringssystematiek van het Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz 2004) vernieuwd. Onderdeel van deze vernieuwing is dat de levensvatbaarheidsonderzoeken die worden uitgevoerd in het kader van het Bbz 2004 niet meer worden bekostigd via een specifieke uitkering, maar via het gemeentefonds. Toevoeging van de middelen voor de kosten van onderzoek aan het gemeentefonds past bij de gedachte dat het bij de onderzoekskosten in beginsel gaat om uitvoeringskosten. Gemeenten ontvangen voor de
uitvoeringskosten van de Participatiewet c.s. reeds een bijdrage uit het gemeentefonds, waaraan nu dus de middelen voor de levensvatbaarheidsonderzoeken worden toegevoegd. Arnhem ontvangt vanaf 2020 circa € 163.000. Deze middelen zijn in het beleidsveld nodig ter dekking van de kosten die jaarlijks gemaakt worden.
Taakmutatie Toezicht en handhaving kinderopvang
De VNG en het Ministerie van SZW hebben afgesproken dat bovenop de eerder toegekende jaarlijkse middelen vanaf 2020 structureel € 3 miljoen extra beschikbaar komt (Arnhem ontvangt € 35.000 vanaf 2020). Deze extra middelen zijn bedoeld ter intensivering van het aantal inspecties bij gastouderopvang en kwaliteitsverbetering van gastouderbureaus en gastouders. In Arnhem zullen deze middelen worden ingezet ter intensivering van het toezicht, uitgevoerd door de VGGM. In 2020 kan deze intensivering nog bekostigd worden uit de reguliere begroting. Vanaf 2021 worden de extra Rijksmiddelen ingezet om de verdere toename van het aantal inspecties te kunnen bekostigen.
Taakmutatie Donorwet
In het kader van de invoering van de nieuwe donorwet krijgen gemeenten een bijdrage van € 3 miljoen in 2019 tot structureel € 6 miljoen vanaf 2020 voor de wettelijke verplichting om bij afgifte van paspoort en rijbewijs de aanvrager te informeren over orgaandonatie. Arnhem ontvangt € 28.000 in 2020 en € 55.000 vanaf 2021. De afdeling Burgerzaken zal hieraan bij de aanvraag van een reisdocument of rijbewijs tijd moeten besteden.